تکنیک بارش فکری (brainstorming) را دکتر الکس اس اسبورن در سال ۱۹۳۸ ابداع کرد. این تکنیک که به اسامی مختلف مانند بارش افکار، طوفان فکری، طوفان ذهنی و … نیز نامیده میشود، یکی از معرف ترین تکنیک های خلاقیت است. بارش فکری یک تکنیک گروهی و یا حتی فردی است. شرکت کنندگان طی جلسهای در مورد یک مسئله یا مشکل به صورت گردشی ایدههای فیالبداهه خود را بیان میکنند. جلسه توسط یک سرپرست مدیریت میشود و یک نفر هم نظرات ارائه شده را روی تخته یادداشت میکند.
این تکنیک خلاقیت دارای دو مرحله مجزای اصلی است :
۱- مرحله تولید ایده: هدف از این مرحله تولید تعداد زیادی ایده است که توسط شرکت کنندگان به نوبت ارائه میشود.
در مرحله تولید ایده قوانینی وجود دارد که باید توسط همه شرکت کنندگان رعایت شود. این قوانین عبارتند از:
. هیچ فکر و ایدهای نباید مورد قضاوت، ارزیابی و انتقاد قرار گیرد.
. هر چه ایدهها دور از ذهن، بکر و جسورانه باشند، بهتر است.
. هر چه تعداد ایدهها بیشتر باشد بهتر است.
. تا زمانی که افراد شرکت کننده ایده ارائه میدهند، جلسه بارش افکار ادامه پیدا میکند.
۲- مرحله ارزیابی ایده: در این مرحله ایدهها مورد ارزیابی قرار گرفته، برخی حذف میشوند. تعدای با هم ترکیب میشوند و ایدههای جدید و کاملتری را به وجود میآورند. در نهایت نیز ایدههای برتر انتخاب و مورد استفاده قرار میگیرند.
قوانین بارش و یا طوفان فکری در مورد گروه و فرد یکی است و شیوه اجرا متفاوت است :
این بدان معنی است که مهم نیست ایده ما کاریردی هست یا نه یا اصلا قابلیت اجرا دارد یا خیر.
فقط تعداد ایده ای که روی کاغذ ثبت می شود مهم است.خواه ای ایده ها خنده دار باشد یا رسمی وجدی
قانون دوم : قضاوت ممنوع است.
همانطور که در قانون اول بیان شد تعدا ایده ها مهم است و هنگام نوشتن ایده ها روی کاغذ به مغز اجازه فکر کردن در مورد اینکه ایده کاربری هست یا خیر، منابع مرود نیاز فراهم هست یا نه و مواردی از این دست را نمی دهیم.
قانون سوم : هرچه ایده دور از ذهن و مسخره تر باشد بهتر است و از آن استقبال می شود.
طبق این قانون به مغز اجازه می دهیم ایده های دور از ذهن، مسخره و خنده دار را هم روی کاغذ بیاورد.
در اینجا از ایده های مسخره و خنده دار هم استقبال می شود.
قانون چهارم: ترکیب ایده ها و ساختن یک ایده جدید
هنگام نوشتن ایده ها روی کاغذ می توان ایده ها را ترکیب کرد و ایده جدید ساخت.
برای اجرای طوفان فکری مهم است که یک زمان چند دقیقه ای برای خودمان تعیین کنیم و سعی کنیم در آن زمان تعداد زیادی ایده بنویسم.( مثلا در ۵ دقیقه ۸۰ ایده در مورد موضوع مورد نظر).
زمان واجرای قوانین
رعایت زمان و همچنین اجرای قوانین خصوصا بحث عددم قضاوت بسیار بسیار مهم است و همین قوانین ساده است که بعضی وقتها باعث می شود ایده های نابی از ذهنمان تراوش کند.
در گروه، وظیفه نگهداشتن زمان و یادآوری قوانین بطور مداوم، به عهده منشی گروه است.
کاربرد تکنیک طوفان فکری در سخنرانی :
در سخنرانی و هنگام طراحی سخنرانی نیاز داریم تمامی ایده هایی که حول موضوع سخنرانی به ذهن می رسد یادداشت کنیم. یکی از بهترین و راحت ترین شیوه ها استفاده از تکنیک یاد شده است.
با استفاده از این روش تعداد زیادی ایده را در خصوص موضوع سخنرانی یادداشت می کنیم
و سپس پس از غربال کردن ایده ها شروع به کشیدن نقشه ذهنی می کنیم.
از این تکنیک و سایر تکنیک های ایده پردازی به راحتی می توانید در خصوص یک موضوع علمی و کارآفرینی در آن مورد بهره ببرید. ایجاد علامت سوال و جرقه ای در جهت رشد و بهبود کیفیت اصلی ترین عامل ایده پردازی محسوب می شود. در پی این فرایند مطرح کردن ایده با اهل فن به عنوان استاد راهنما و مشاور تخصصی باعث مستحکم تر شده ایده می شود.
یکی از موارد استفاده از این تکنیک رویداد ACR Talks (سخنوران آرمانی) بوده که ضمن ایده پردازی بر روی موضوع مورد علاقه علمی خود در هر شاخه و گرایش ، آن را برای مخاطبان با فن بیان صحیح و اجرای درست و با قاعده ارائه خواهید داد.
دبیرخانه برگزاری رویداد ACR Talks (سخنوران آرمانی)